Bu derste, okuduğunuzu daha iyi anlamanıza, hatırlamanıza ve organize etmenize yardımcı olacak etkili not alma tekniklerini ve özellikle zihin haritalarının (mind mapping) gücünü keşfedeceğiz. Not almak, pasif bir okuma eylemini aktif bir öğrenme sürecine dönüştürür.
Etkili Not Alma Yöntemleri
Not almak, sadece bilgiyi kaydetmekten çok daha fazlasıdır; aynı zamanda bilgiyi işleme, özetleme ve kendi kelimelerinizle ifade etme sürecidir. Etkili not alma, okuma sonrası hatırlama oranınızı önemli ölçüde artırır.
-
Anahtar Kelimeler ve Kısa İfadeler:
Her cümleyi yazmak yerine, ana fikri taşıyan anahtar kelimeleri ve kısa, öz ifadeleri not alın. Cümleleri kendi kelimelerinizle özetlemeye çalışın.
-
Listeleme ve Maddeleme:
Önemli noktaları, nedenleri, sonuçları veya adımları listeleyerek veya maddeleyerek not alın. Bu, bilgiyi düzenli ve kolay anlaşılır hale getirir.
-
Yorum ve Sorular:
Not alırken, metinle ilgili kendi düşüncelerinizi, sorularınızı veya bağlantılarınızı da ekleyin. Bu, metinle aktif bir diyalog kurmanızı sağlar ve anlamayı derinleştirir.
-
Sayfa Kenarı Notları (Marjinal Notlar):
Kitapların veya çıktıların kenarlarına kısa notlar almak, önemli bölümleri işaretlemek veya kendi yorumlarınızı eklemek, daha sonra hızlıca tekrar etmenizi sağlar.
-
Paragraf Özetleri:
Her paragrafın veya bölümün ana fikrini bir veya iki cümleyle özetlemek, metnin genel yapısını kavramanıza yardımcı olur.
Anahtar Kelime ve Sembol Kullanımı
Daha hızlı ve verimli not almak için, kelimeleri kısaltabilir veya semboller kullanabilirsiniz:
- Kısaltmalar: Sık kullanılan kelimeler için kendi kısaltmalarınızı oluşturun (örneğin, "gelişim" yerine "gel.", "önemli" yerine "önm.").
- Semboller: Fikirleri, ilişkileri veya vurguları göstermek için semboller kullanın (örneğin, "ve" için "&", "sonuç" için "→", "artı" için "+", "eksi" için "-").
- Oklar ve Bağlantılar: Farklı fikirler veya bölümler arasındaki bağlantıları göstermek için oklar ve çizgiler kullanın.
Zihin Haritaları (Mind Mapping)
Zihin haritaları, bilgiyi görsel ve hiyerarşik bir şekilde organize etmenin güçlü bir yoludur. Beynimiz, doğrusal not almaktan ziyade, ilişkilendirici ve görsel öğrenmeye daha yatkındır. Zihin haritaları, tam da bu doğal öğrenme biçimini kullanır.
Nasıl Çalışır?
Temel konu veya ana fikir, haritanın merkezine yerleştirilir. Buradan ana dallar (ana konular) yayılır ve bu ana dallardan da alt dallar (detaylar, örnekler, alt başlıklar) çıkar. Her dalda sadece anahtar kelimeler, kısa ifadeler veya semboller kullanılır.
Faydaları:
- Görselleştirme: Bilgiyi bir bakışta görmenizi ve konular arası ilişkileri anlamanızı sağlar.
- Organize Etme: Dağınık bilgileri düzenli bir yapıya sokar.
- Hatırlama: Görsel bağlantılar ve renkler sayesinde bilgiyi daha kolay hatırlamanızı sağlar.
- Kreatif Düşünme: Yeni fikirler üretmeyi ve farklı bakış açıları geliştirmeyi teşvik eder.
- Hızlı Özetleme: Bir metni okuduktan sonra ana fikirlerini hızlıca özetlemenin en etkili yollarından biridir.
- Daha Az Not: Sadece anahtar kelimeleri kullandığınız için daha az yazı yazarak daha fazla bilgiyi özetleyebilirsiniz.
Cornell Not Alma Sistemi
Cornell not alma sistemi, özellikle ders notları veya kitap özetleri için oldukça organize bir yöntemdir. Sayfanızı üç ana bölüme ayırırsınız:
-
Ana Not Bölümü (Sağ Büyük Bölüm):
Buraya ders sırasında veya okurken ana notlarınızı, anahtar kelimeleri ve önemli detayları alırsınız.
-
İpucu/Anahtar Kelime Bölümü (Sol Dar Bölüm):
Bu bölüme, ana notlarınızdaki önemli kavramları, soruları veya anahtar kelimeleri yazarsınız. Daha sonra bu bölümü kullanarak notlarınızı hızlıca tekrar edebilirsiniz.
-
Özet Bölümü (En Alt Kısım):
Ders veya okuma bittikten sonra, tüm sayfadaki bilgiyi kendi kelimelerinizle özetlediğiniz bir bölümdür. Bu, anladığınızı pekiştirmenizi ve bilgiyi uzun süreli hafızaya aktarmanızı sağlar.
Bu not alma teknikleri, okuduğunuzu sadece anlamakla kalmayıp, aynı zamanda daha derinlemesine işleyip hatırlamanıza yardımcı olacaktır. Pratik yaparak, size en uygun not alma stilini bulabilirsiniz.